Hệ thống cấp đai Taekwondo (WT) và lộ trình thăng cấp tại CLB Võ thuật Đường Long
Bài viết giới thiệu các cấp bậc trong Taekwondo và lộ trình luyện tập phổ biến cho người học.
MỤC LỤC
1. Hệ thống cấp đai (Geup & Dan)
Taekwondo là môn võ hiện đại của Hàn Quốc có nền tảng văn hoá Á Đông, kết tinh từ các môn võ truyền thống Hàn Quốc cùng ảnh hưởng từ Karate Nhật Bản. (Xem lịch sử Taekwondo)
Do sự pha trộn này, hệ thống cấp đai Taekwondo có nhiều điểm tương đồng với Karatedo. Trong chính môn võ Taekwondo cũng phân thành nhiều hệ phái do ảnh hưởng chính trị và tư tưởng của các võ sư sáng lập, dẫn đến sự khác biệt về hệ thống cấp đai giữa các hệ phái.
Hiện nay Taekwondo có 2 hệ phái chính:
- WT (World Taekwondo - Liên đoàn Taekwondo Thế giới)
- ITF (International Taekwondo Federation - Liên đoàn Taekwondo Quốc tế)
Hệ phái ITF có 19 cấp/đẳng, trong khi WT có 18 cấp/đẳng. Mỗi cấp/đẳng thể hiện trình độ võ thuật, kỹ năng chuyên môn của võ sinh và năng lực huấn luyện của võ sư.
Hệ phái WT (Kukkiwon)
Hệ phái này có 8 cấp đai và 10 bậc đẳng:
- Võ sinh nhập môn đeo đai trắng cấp 8 (Geup 8)
- Thăng tiến dần lên các cấp cao hơn thông qua kỳ thi do liên đoàn địa phương tổ chức
- Định kỳ kiểm tra chuyên môn: 3 tháng/lần (đối với võ sinh), trung bình 2-4 năm/lần (đối với huấn luyện viên và võ sinh đai đen)
Quy định khác: Hệ phái Kukkiwon không công nhận võ sinh dưới 15 tuổi đạt đai đen (trình độ Dan, phân bậc theo Đẳng). Thay vào đó, các võ sinh sẽ nhận đai đỏ/đen (trình độ Poom, phân bậc theo Phẩm) và được cấp đai đen khi đủ tuổi sau khi vượt qua kỳ kiểm tra chuyên môn.
Quy định các cấp đai (geup), các phẩm (poom) và Bậc Đẳng (dan)
HỆ THỐNG CẤP ĐAI TAEKWONDO VIỆT NAM (VTF)
| Cấp/Đẳng | Màu đai | Quy cách | Độ tuổi quy định | Thời gian giữ đai tối thiểu (trước khi thăng cấp) | Danh xưng |
|---|---|---|---|---|---|
| Cấp 8 (Geup 8) |  |
Trắng | 6 tuổi | nhập môn | Võ sinh nhập môn |
| Cấp 7 (Geup 7) |  |
Vàng | trên 6 tuổi | 3 tháng | Võ sinh |
| Cấp 6 (Geup 6) |  |
xanh lục | trên 6 tuổi | 4 tháng | Võ sinh |
| Cấp 5 (Geup 5) |  |
xanh lam | trên 6 tuổi | 3 tháng | Võ sinh |
| Cấp 4 (Geup 4) |  |
đỏ 1 gạch trắng | trên 7 tuổi | 3 tháng | Võ sinh |
| Cấp 3 (Geup 3) |  |
đỏ 2 gạch trắng | trên 7 tuổi | 3 tháng | Võ sinh |
| Cấp 2 (Geup 2) |  |
đỏ 3 gạch trắng | trên 7 tuổi | 3 tháng | Võ sinh |
| Cấp 1 (Geup 1) |  |
đỏ 2 gạch trắng | trên 7 tuổi | 6 tháng | Võ sinh |
| Nhất phẩm (1 poom) |  |
đỏ đen 1 gạch trắng | đủ 8 tuổi | 1 năm | Võ sinh |
| Nhị phẩm (2 poom) |  |
đỏ đen 2 gạch trắng | trên 8 tuổi | 1 năm | Võ sinh |
| Tam phẩm (3 poom) |  |
đỏ đen 3 gạch trắng | trên 11 tuổi | 3 năm | Võ sinh |
| Nhất đẳng (1 Dan) |  |
đen 1 gạch trắng | đủ 15 tuổi | 1 năm | HDV |
| Nhị đẳng (2 Dan) |  |
đen 2 gạch trắng | trên 15 tuổi | 1 năm | HDV |
| Tam đẳng (3 Dan) |  |
đen 3 gạch trắng | trên 15 tuổi | 3 năm | HDV |
| Tứ đẳng (4 Dan) |  |
đen 4 gạch vàng | 18 tuổi | 4 năm | HLV |
| Ngũ đẳng (5 Dan) |  |
đen 5 gạch vàng | 22 tuổi | 5 năm | HLV |
| Lục đẳng (6 Dan) |  |
đen 6 gạch đỏ | 27 tuổi | 5 năm | Võ sư |
| Thất đẳng (7 Dan) |  |
đen 7 gạch đỏ | 33 tuổi | 7 năm | Võ sư |
| Bát đẳng (8 Dan) |  |
đen 8 gạch trắng | 41 tuổi | 8 năm | Võ sư |
| Cửu đẳng (9 Dan) |  |
đen 9 gạch trắng | 50 tuổi | 9 năm | Võ sư |
| Thập đẳng (10 Dan) |  |
đen 10 gạch trắng | Kukkiwwon sắc phong | Kukkiwon quy định | Đại Võ sư |
Ghi chú:
- HDV: hướng dẫn viên; HLV: huấn luyện viên
- Ảnh đai mang tính minh họa, cần thay bằng ảnh thực tế
- Thời gian giữ đai có thể dài hơn tuỳ vào quá trình luyện tập và công tác huấn luyện
Lộ trình rèn luyện
Võ đạo không chỉ là học đòn thế hay kỹ thuật chiến đấu, mà là hành trình không ngừng nghỉ để mài giũa ý chí, trau dồi phẩm chất và sống đúng tinh thần thượng võ. Đó là hành trình phát triển thân – tâm – trí, từ người nhập môn non trẻ đến người dẫn dắt đầy bản lĩnh.
I. Nền tảng tinh thần
CLB Taekwondo Đường Long xây dựng lộ trình đào tạo dựa trên 5 tinh thần cốt lõi của Taekwondo:
- Lễ nghĩa – Tôn trọng đạo đức và hành xử chuẩn mực
- Kiên trì – Không ngừng nỗ lực vượt qua giới hạn bản thân
- Bất khuất – Đối mặt với thử thách và không khuất phục trước khó khăn
- Chính trực – Liêm chính, đề cao danh dự và tinh thần gương mẫu
- Tự chủ – Làm chủ tư duy, hành động, sẵn sàng dẫn dắt và truyền cảm hứng
II. Các chặng rèn luyện
1. Nhập môn (Đai trắng – vàng) – Lễ nghĩa
- Học nghi thức chào hỏi và 3 thế tự vệ cơ bản
- Bài quyền: Taeguek Il Jang, Taeguek Yi Jang, trau dồi các nền tảng căn bản cho hành trình dài phía trước
- “Võ sinh nhập môn như tờ giấy trắng, cần thấm nhuần tinh thần kỷ luật từ những buổi đầu.”
2. Sơ cấp (Đai xanh lá – xanh dương) – Kiên trì
- Luyện đòn đá vòng cầu, đá ngang
- Đòn đánh yêu cầu sự chính xác, mạnh mẽ hơn qua các bài quyền
- Bắt đầu học đối kháng, song đấu
- Bài quyền rèn luyện:
- Taeguek sam Jang (Thái Cực 3): rèn luyện chuyển động mềm mại, tinh thần năng động qua các động tác
- Taeguek sa Jang (Thái Cực 4): rèn luyện sự quyết đoán, qua các đòn thế nhanh ,mạnh, dứt khoát
- “Mỗi giọt mồ hôi là một bước tiến gần hơn tới đỉnh cao.”
3. Trung cấp (Đai đỏ) – Bất khuất
- Bắt đầu tiếp cận đòn đá bay, đá xoay
- Tiếp cận các kĩ năng tự vệ thực chiến cơ bản
- Bài quyền rèn luyện:
- Taeguek Oh Jang (Thái Cực 5): luyện chuyển động mềm mại, phối hợp nhịp nhàng giữa tấn công và phòng thủ
- Taeguek Yuk Jang (Thái Cực 6): rèn luyện sự thận trọng, phát triển khả năng cân bằng và phòng thủ vững chắc
- Taeguek Chil Jang (Thái Cực 7): đề cao tinh thần bất khất, vững chắc, sẵn sàng đối mặt nghịch cảnh
- Taeguek Pal Jang (Thái Cực 8): đề cao tinh thần hoà hợp, thích nghi, là bài quyền hội tụ các phẩm chất của các bài quyền Thái cực. Đây cũng là bài cơ sở để kiểm tra trình độ võ sinh khi thăng tiến lên trình độ Huyền đai
- “Thất bại chỉ là bài học – đứng dậy mới là thành công.”
4. Huyền đai sơ đẳng (1–3 Dan) – Chính trực
- Phát triển nâng cao đòn đá bay, đá xoay
- Bắt đầu tiếp cận tập công phá, thực chiến nâng cao
- Rèn luyện phẩm chất qua các bài quyền:
- Koryo poomsae (Cao Ly quyền): đề cao tinh thần học hỏi, cầu tiến và tự chủ
- Keum kang poomsae (Kim Cang quyền): tinh thần vững chắc như núi Kim Cang, bền bỉ và không thể khuất phục
- Taebaek poomsae (Thái Bạch quyền): đề cao tinh thần công bằng, nhân ái và rộng lượng
- “Đai đen không phải đích đến – mà là khởi đầu của quá trình khai phá bản thân."
5. Huyền đai trung đẳng (4–5 Dan) – Tự chủ
- Phát triển năng lực quản lý, tư duy lãnh đạo
- Rèn luyện kĩ năng làm chủ cảm xúc, tự chủ bản thân
- Tinh thần "tự chủ" thể hiện qua các bài:
- Pyongwon poomsae (Bình nguyên quyền): "bài quyền có đồ hình chữ Nhất", hành động và tâm trí phải nhất quán, đề cao sự thống nhất, tự chủ và trách nhiệm
- Sipjin poomsae (Thập tự quyền): "bài quyền có đồ hình chữ Thập", đại diện cho "Thập toàn thập mỹ", đề cao ý thức hoàn thiện bản thân , trau dồi kiến thức và kĩ năng
- “Võ sư chân chính là người làm gương sáng cho thế hệ sau.”
5. Huyền đai Cao đẳng (6-9 Dan) – Thống nhất và khai phóng
- Thống nhất và phát huy 5 tinh thần Taekwondo
- Đề cao phẩm chất theo triết học Đông Phương: Khiêm nhường (Địa); Cao thượng (Thiên); Hoà hợp (Thuỷ) và tinh thần "Nhất thể" của Phật giáo
- Tứ đại quyền pháp Taekwondo:
- Jitae poomsae (Địa quyền): Đề cao đức tính khiêm nhường, công bằng và tôn trọng
- Chonwon poomsae (Thiên quyền): Đề cao sự khai sáng trí thuệ, niềm tin chính nghĩa
- Hansu poomsae (Hàn thuỷ quyền): Nhấn mạnh tinh thần hoà hợp và lan toả triết lý võ đạo
- Ilyeo poomsae (Nhất thể quyền): "đồ hình chữ Vạn", biểu tượng của sự thống nhất thân – tâm – trí, giải phóng bản thân thoát khỏi mọi ràng buộc theo tinh thần Phật giáo
- “Chiến thắng bản thân là đích đến tối thượng của Võ Đạo”
III. Thành quả rèn luyện
- Thể chất: Sức mạnh – Tốc độ – Dẻo dai
- Tinh thần: Ý chí bất khuất – Kiên trì – Tinh tấn
- Nhân cách: Hoà đồng – Gương mẫu – Trách nhiệm xã hội
Lời khuyên cho người mới
- Tìm hiểu và nghiên cứu 5 tinh thần Taekwondo.
- Học đi đôi với hành, tránh tình trạng lý thuyết hoá các kiến thức, kĩ năng mà quên mất cần sự linh hoạt giữa lý thuyết và ứng dụng.
- Không vội vàng, bất chấp để thăng cấp, vì võ thuật là hành trình tự rèn luyện bản thân, cần nhiều thời gian để thử nghiệm sai sửa sai.
- Ưu tiên sức khoẻ và dinh dưỡng, một trí tuệ minh mẫn cần được phát huy bởi một cơ thể cường tráng
Tham khảo các bài viết liên quan
...
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét